Czy spotkałeś się kiedyś z nazwą “kosaciec”? Ciekawi Cię, co to takiego? Gdzieś to słyszałeś, ale nie pamiętasz, co ona oznacza? Odpowiedź na to nurtujące pytanie znajdziesz w poniższym artykule.
Co to jest kosaciec?
Kosaciec to po prostu irys, kwiat, który wręcz zdumiewa różnorodnością gatunków i odmian. Z tego właśnie względu starożytni Grecy nazwali te rośliny imieniem bogini tęczy, czyli Iris. Polska nazwa “kosaciec” nawiązuje do kształtu liści, które przypominają kosę. Ciekawostką jest to, że Ślązacy nazywają go “szoblak”, bowiem płatki irysa kojarzą się im z mieczem. Kosaciec to nie tylko piękny element bukietu, irysy rosną także na rabatach, skalniakach, a nawet w oczkach wodnych! Naturalnym środowiskiem ich występowania jest Europa, Azja zachodnia oraz północno-zachodnia Afryka. Roślina ta jest mrozoodporna, ponadto lubi żyzne gleby, o nieco kwaśnym odczynie. Kwiaty irysów mają sześć płatków: trzy górne i trzy dolne. Ich liczba w pędzie waha się - w zależności od gatunku - od dwóch do pięciu. Dawniej używano kwasu kawowego, znajdującego się w nasionach tej rośliny, do tworzenia napoju, który smakiem i aromatem przypominał kawę. Z kolei kosaciec żółty służył Słowianom do wyrobu farby.
Jakie są jego rodzaje?
Istnieje ponad dwieście gatunków irysów! Można je jednak podzielić na dwie
grupy. Pierwsza z nich to kosaćce kłączowe, które mają kłącza, czyli mięsiste pędy podziemne. Wśród nich wyróżniamy bródkowe - to te, które mają kępkę włosków na dolnym płatku. Z kolei na kosaćcach grzebieniastych, na dolnych płatkach można znaleźć narośl, która nieco przypomina grzebień. Natomiast irysy bezbródkowe nie mają ani bródek, ani grzebieni. Drugą grupą są kosaćce cebulowe, czyli takie, których pęd jest przekształcony w cebulę, a liście są czterokanciaste. Odmiana Xiphium jest hodowana, aby tworzyć bukiety z kwiatów ciętych, Reticulata jest niska, sprawdzi się w ogrodach skalnych, natomiast Scorpiris to najmniej znana odmiana, charakteryzująca się mięsistymi korzeniami.
Kilka słów o pielęgnacji
Irysy lubią miejsca dość słoneczne, dlatego dobrze jest je posadzić właśnie tam, gdzie dociera dużo słońca. Ważne, aby gleba nie była zbita i ciężka, można ją na przykład zmieszać z piaskiem, aby stworzyć korzystne środowisko dla wzrostu tych kwiatów. Podlewa się je dość rzadko, trzeba robić to głównie w trakcie suszy, podobnie jest z nawożeniem - wystarczy zrobić to raz w roku, w okresie wegetacji. Stosuje się tu głównie nawozy fosforowe lub wapniowe. Ponadto dobrze jest co kilka lat przesadzić wysokie odmiany, a chwasty usuwać ręcznie, aby ostrymi narzędziami nie zniszczyć delikatnych korzeni.
Irysy, nazywane inaczej kosaćcami to nieco zapomniane kwiaty, którymi zachwycały się nasze babcie. Te oryginalne rośliny powoli wracają do łask, będąc dobrą alternatywą dla klasycznych róż i gerber.
